روش‌های مختلفی برای درمان زانو درد وجود دارد که دکتر متخصص طب فیزیکی پس از معاینه به شما پیشنهاد می‌دهد. یکی از درمان‌هایی که برای درمان آرتروز زانو می‌تواند کمک کننده باشد تزریق داخل مفصل زانو است.
تزریق مفصلی زانو و درمان آرتروز
اگر به آرتروز زانو مبتلا هستید پزشک طیف گسترده‌ای از درمان‌ها را ممکن است برای شما در نظر بگیرد. یکی از آن‌ها تزریق مفصلی زانو می‌باشد. در این میان تزریق داخل مفصل در آرتروز زانو می‌تواند کمک زیادی به بهبود بیمار نماید.
انواع مختلفی از تزریق مفصل زانو وجود دارد که بخش مهمی از درمان آرتروز زانو را برای بسیاری از مبتلایان تشکیل می‌دهند. تزریق داخل مفصل زانو به خصوص برای کسانی که داروهای مسکن ضد التهابی غیر استروئیدی مثل ایبوپروفن، نتوانسته درد آن‌ها را تسکین دهد، یا افرادی که بخاطر اثرات جانبی داروها نمی‌توانند از آن‌ها استفاده کنند، گزینه درمانی بسیار خوبی است.
موادی که در تزریق داخل مفصلی زانو استفاده می‌شود
عمدتا در تزریق داخل مفصلی زانو از مواد زیر استفاده می‌شود:
- تزریق کورتیکواستروئیدها (کورتون)
- هیالورونیک اسید (مایع مفصلی مصنوعی)
- PRP (پلاسمای غنی از پلاکت)
تزریق کورتیکواستروئیدها (کورتون)
تزریق کورتون داخل مفصل زانو موثرترین روش برای کاهش التهاب زانو است. بنابراین در مواردی که التهاب زیادی در زانو وجود دارد، تزریق کورتون می‌تواند سبب بهبود چند هفته‌ای بیماران شود.
ولی باید توجه داشت که این روش به همان مقدار که در کوتاه مدت موثر است در دراز مدت کارایی ندارد و در واقع نوعی علامت درمانی است. با وجود اینکه ثابت نشده که تزریقات محدود داخل مفصل کورتون بتواند سبب پوکی استخوان شود، اما این تزریقات نباید در مدت زمانی زودتر از 6 ماه مجددا تکرار شوند.
علاوه بر این، با توجه به عدم پخش شدن دارو در سیستم گردش خون و نیز محدود بودن آن به یک یا دو تزریق این عارضه قابل توجه نخواهد بود.
هیالورونیک اسید (مایع مفصلی مصنوعی)
هیالورونیک اسید که تحت نام‌های تجاری مختلفی به فروش می رسد با این مکانیسم اثر می‌کند که؛ در بیمار مبتلا به آرتروز متوسط زانو با افزایش ویسکوزیتی مایع مفصلی، باعث بهبود علائم مکانیکی بیمار می‌گردد و به نظر می‌رسد مانند روغن کاری، ضریب اصطکاک مفصل را کاهش داده و به این طریق باعث کاهش درد و ناتوانی بیمار می‌شود.
این داروها بسیار ایمن بوده و عوارض خاصی غیر از حساسیت موضعی از آن‌ها ذکر نشده است.
PRP (پلاسمای غنی از پلاکت)
این روش با بهره گیری از فاکتورهای ترمیمی موجود در پلاکت خون بیمار می‌تواند سبب کاهش خشکی مفصل، بهبود درد و افزایش کیفیت زندگی مبتلایان به آرتروز متوسط زانو شود. این اثرات در کوتاه مدت می‌تواند باعث کاهش درد بیمار گردد و این اثر ضد درد بین 6 ماه تا یک سال دوام دارد.
کاهش التهاب با استروئیدها
تزریق کورتیکواستروئیدها جهت درمان عود بیماری آرتروز و عوارض ناشی از آن شامل درد، تورم و تجمع آب در زانو سودمند است.
این داروهای تزریقی با کاهش التهاب در مفصل، علایم بیماری آرتروز را تسکین می‌دهند. اما به یاد داشته باشید که این داروها یک راه حل کامل و بی‌نقص برای هر موردی نیستند. اگر تحت درمان با این دارو قرار گرفتید به یاد داشته باشید که:
- این داروها سریع عمل می‌کنند. این تزریق‌ها باعث تسکین بسیار سریع درد می‌گردند که معمولا 24 تا 48 ساعت اولیه پس از تزریق حاصل می‌شود.
- دارو اثر کوتاه مدتی دارد. به طور متوسط، تسکین درد 6 تا 12 هفته طول می‌کشد. اغلب این مدت به اندازه کافی طولانی است و از زمان شعله‌وری بیماری آرتروز تا فروکش کردن علایم طول می‌کشد.
- این داروها نباید زود به زود استفاده شوند. یک داروی کورتیکواستروئید اغلب در اولین مرتبه تزریق بهترین اثر و عملکرد را دارد و پس از آن، تمایل کمتری برای کاهش و تسکین درد نشان می‌دهند.
- در بیشتر موارد، این داروها می‌توانند 2 تا 3 بار در سال استفاده شوند. استفاده بیش از اندازه از این داروها سلول‌های زانو که مسئول ساختن غضروف هستند را از بین می‌برند.
هیالورونیک اسید برای تزریق مفصل زانو
بیشترین مایعی که در یک زانوی سالم وجود دارد، هیالورونیک اسید است. اما وقتی شما آرتروز زانو دارید، مقدار هیالورونیک اسید در زانو کاهش می‌یابد. پزشک می‌تواند مقدار بیشتری هیالورونیک اسید به داخل زانو تزریق کند تا عرضه آن افزایش یابد.
مطالعات نشان داده است که تزریق هیالورونیک اسید نسبت به داروهای مسکن تاثیر مثبت بیشتری دارد. در مورد درمان با هیالورونیک اسید به یاد داشته باشید که:
- تزریق هیالورونیک اسید اغلب خط اول درمان بیماری‌های تاندونی و آرتروزی نیست.
- به‌دلیل اینکه داروهای هیالورونیک اسید معمولا گران هستند، پزشکان بعنوان اولین راه درمانی، آن را توصیه نمی‌کنند.
- با اینحال تزریق هیالورونیک اسید اغلب بوسیله بیمه‌های درمانی پوشش داده می‌شود.
پزشک هیالورونیک اسید را چه زمانی تجویز می کند؟
پزشک هیالورونیک اسید را در موارد مشابه زیر برای درمان بیمارانی که نیاز به تزریق مفصلی زانو دارند تجویز می‌کن:
- بیمار به درمان‌های دارویی مثل مسکن‌ها و درمان‌های غیر دارویی مثل گرما یا سرما درمانی، پاسخ نداده و علایم بیماری تخفیف پیدا نکند.
- بیمار نتواند از مسکن‌هایی مثل ایبوپروفن، ناپروکسن یا استامینوفن استفاده کند.
- تزریق استروئید به اندازه کافی کمک نکند، یا بیمار یا پزشک درمورد اثرات جانبی استروئیدها نگران باشند.
این دارو به روش‌های مختلفی عمل می‌کند. پس از تزریق، هیالورونیک اسید باعث زیرسازی و نرم شدن حرکت قسمت‌های مختلف داخل زانو می‌شود. این اثر نسبتا کوتاه مدت است. اما این درمان در ادامه با تسکین درد و التهاب، منافع بیشتری را برای بیمار به ارمغان می‌آورد.
ممکن است بیمار بیش از یک تزریق نیاز داشته باشد. گاهی با یک تزریق مشکل بیمار مرتفع می‌شود و گاهی نیاز به تزریق‌های بیشتر تا 5 تزریق احساس می‌شود. در این‌صورت این تزریق معمولا در یک دوره 5 هفته‌ای صورت میگیرد. در صورت نیاز به تزریق بیشتر، تزریق ششم 6 ماه بعد انجام می‌شود.
بر اساس اصول ثابت شده علم پزشکی در بسیاری از موارد تزریق مفصلی یا بافت نرم، پله اول درمان بیمار نیست، بلکه ابتدا روش‌های غیر تهاجمی مثل فیزیوتراپی استفاده می‌شود و درصورت عدم موفقیت در درمان از تزریق داخل مفصل زانو استفاده می‌شود.
زمان مناسب برای تزریق مفصلی زانو
قاعدتا با تجربه‌ای که پزشکان جراح ما به دست آورده‌اند، اگر بیمار در سن مناسبی باشد و مفصل زانو درجات شدید آرتروز تیپ 3 یا آخرای سه و چهار آرتروز را داشته باشد و سن بالای 58 سال را داشته باشد، بهترین اقدامی که می‌توانیم برایش انجام دهیم تعویض مفصل زانو است.
قبل از آن اگر سن مناسب نباشد، تعویض مفصل زانو به صورت آرتروپلاستی کامل توصیه نمی‌شود و با اصلاح دفورمیتی ایجاد شده و استئوتومی و آرتروسکوپی داخل مفصل زانو سعی می‌کنیم آن زانوی قبلی بیمار را با شرایط بهتری محفوظ کنیم و توزیع نیرو را با استئوتومی به سمتی ببریم که در جاهایی که معمولا به سمت داخل زانو که فشار بیشتری بر آن وارد می‌شود، نیرو را به قسمت‌های خارج تر زانو منتقل کنیم و باعث این شویم که فرد بتواند تا سن مناسب تعویض مفصل زانو از زانوی طبیعی خودش استفاده کند.
در مراحل ابتدایی‌تر و قبل از آن ما تزریق هیالورونیک اسید و PRP را داریم که این تزریقات در بیمار بر اساس تجربه پزشک متفاوت است. یعنی بعد از تزریقات متعدد انجام شده و بر اساس پروتکلی که آن شرکت‌های سازنده هیالورونیک اسیدها ارائه داده‌اند و نتیجه‌ای که پزشک متبحر و مجرب ما گرفته است؛ در هر بیمار تجویز متفاوتی را می‌تواند انجام دهد.
PRP را معمولا چون از سلول‌های زایشی پلاکت و استم سل آن بیشتر مد نظر است، سعی می‌کنیم در سنین خیلی بالاتر انجام نشود. تا آن فاکتورهایی که مد نظر برای هیلینگ و ترمیم مفاصل به آن نیاز داریم در بدن بیمار در سطحی باشد که ما 20 سی‌سی یا کمی بیشتر از خون بیمار می‌گیریم، مقدار مناسبی از فاکتورهای مورد نظر داخل خون بیمار را بتوانیم سانتریفیوژ و جدا کنیم.
کاربرد درمانی تزریق داخل مفصل زانو
تزریق مفصلی زانو در مراحل بعدی درمان قرار میگیرد. اگر در بهبود یافتن از دردهای مفصلی پس از مصرف داروهای خوراکی و روش‌های درمانی چون فیزیوتراپی نتیجه مطلوب کسب نگردید، تزریق مفصل زانو می‌تواند راه‌حلی باشد که به دنبال آن بوده‌اید.
تزریقات مفصلی جزو روش‌های غیر جراحی درمانی هستند که محلول بی‌حسی و استریید‌ها را به صورت مستقیم در روی بافت مفصلی آسیب‌دیده می‌زند. این کار می‌تواند خیال شما را برای بهبود دامنه حرکتی و شرکت در تمرینات فیزیوتراپی که قبلا برای شما بسیار دشوار بود، راحت کند.
تزریق مفصل را می‌توان به هر مفصلی اعمال کرد:
- تزریق مفصلی زانوها
- تزریق مفصلی باسن
- تزریق مفصلی شانه‌ها
- تزریق مفصلی مچ‌ها
- و …
اگرچه تزریقات مفصلی یک راه حل دائمی برای درد مفاصل نیست، اما می‌تواند تسکین طولانی مدت به همراه داشته باشد که برای چندین ماه ادامه خواهد داشت. حتی در درمان بیماری‌های غیر قابل درمان مانند آرتروز زانو و آرتروز‌های دیگر نیز موثر است.
درمان زانو درد با فیزیوتراپی
از راههای مفید و بدون جراحی برای درمان زانو درد استفاده از روش‌های فیزیوتراپی، طب فیزیکی و توانبخشی است. درمان زانو درد با فیزیوتراپی به کاهش درد و بهبود علائم بیماری بسیار کمک می‌کند.
تزریق مفصلی زانو در کلینیک لاله
در حالت کلی چیزی که در ابتدا باید گفت، تزریقاتی مانند انجام دادن اوزون خصوصا داخل مفصل زانو را شخصا نه انجام می‌دهم و نه اعتقادی دارم و نه پایه علمی دارد. بنابراین آن را از درمان‌های دارویی و درمان‌های طبی و پزشکی جدا می‌کنیم و بین PRP و تزریقات هیالورونیک اسید انتخاب می‌کنیم.
معمولا در بیمارانی که درجات پایینتری از آرتروز یعنی تقریبا بیماران زیر گرید سه آرتروز دارند، می‌توانیم داخل مفصلشان، تزریقات مفصلی زانو را انجام دهیم. در گریدهای بالاتر از 3 و یا حتی خود گرید 3 تغییرات محسوسی با تزریقات درون مفصلی نمی‌بینیم.
دیدگاهتان را بنویسید