گردن درد یکی از بیماری‌های شایع ستون فقرات است که می‌تواند مشکلات زیادی برای فرد ایجاد کند. در این مقاله در ابتدا به بررسی علت و علائم گردن درد می‌پردازیم و پس از آن به صورت مفصل به بررسی کاربرد روش فیزیوتراپی برای گردن درد خواهیم پرداخت. در این مقاله قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که فیزیوتراپی گردن برای چه افرادی توصیه می‌شود و چه فرآیندی دارد.
گردن درد چگونه ایجاد می‌شود؟
به ستون فقرات زیر سر و اطراف آن، ستون فقرات گردنی گفته می‌شود که شبکه‌ای هماهنگ از اعصاب، استخوان‌ها، مفاصل و عضلات است که وظیفه مهم پشتیبانی و حرکت سر را بر عهده دارد. در صورت آسیب دیدن ستون فقرات گردنی، فرد دچار گردن درد می‌شود.
اغلب اوقات، درد گردن یک بیماری جدی نیست و می‌تواند در عرض چند روز تسکین یابد. با این حال، در موارد نادری گردن درد می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر باشد. اگر گردن درد همراه با بی‌حسی یا از دست دادن قدرت در بازوها یا دست‌ها باشد یا اگر احساس تیر کشیدن در شانه یا پایین بازو دارید، حتما به پزشک متخصص یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید.
بهترین اقدام برای درمان گردن درد شدید، مراجعه به پزشک برای معاینه است. از خدماتی که در کلینیک لاله و توسط دکتر برزگری متخصص طب فیزیکی ارائه می‌شود، درمان انواع گردن درد است.
علت گردن درد چیست؟
گردن درد می تواند ناشی از تعدادی اختلال یا بیماری باشد که هر یک از بافت های گردن، اعصاب، استخوان ها، مفاصل، رباط ها یا ماهیچه ها را درگیر می‌کند.
مقاله مرتبط: علت گردن درد در مردان و زنان
مهمترین دلایل گردن درد شامل موارد زیر است:
- وضعیت بدنی نامناسب در هنگام نشستن
- عادات بد در هنگام خوابیدن
- انجام حرکات تکراری مانند حمل کردن مداوم کیف یا وسایل سنگین
- آسیب‌های ورزشی
- تصادفات رانندگی
- آرتروز گردن
- عفونت‌ها
- تومورها
- شکسته شدن یکی از مهره‌ها
- فتق یا بیرون زدگی دیسک گردن
- تنگی ستون فقرات
چه زمانی گردن درد خطرناک است؟
اکثر انواع گردن درد با انجام درمان‌های خانگی به تدریج بهبود می‌یابند. در غیر این صورت لازم است به پزشک مراجعه کنید تا با انجام بررسی‌های بیشتر علت اصلی گردن درد مشخص شود.
مواردی از گردرن درد که نیاز به بررسی توسط پزشک متخصص دارد عبارتند از:
- اگر گردن درد به دلیل زمین خوردن یا تصادف ایجاد شده باشد
- شدت گردن درد غیر قابل تحمل باشد
- درمان‌های عادی باعث بهبود گردن درد نشود
- شدت گردن درد با گذشت زمان بیشتر شود
- اگر گردن درد همراه با بی‌حسی، ضعف و گزگز در بازوها و پاها باشد
پزشک متخصص با توجه به علائم گردن درد اقدامات تشخیصی را انجام می‌دهد. در صورت نیاز ممکن است پزشک درخواست عکس‌برداری با اشعه ایکس، ام آر آی، سی تی اسکن، EMG (الکترومیوگرافی) و آزمایش خون کند.
درمان های خانگی پیشنهادی برای گردن درد
درد در ناحیه گردن می‌تواند باعث مختل شدن فعالیت‌های روزانه فرد شود و او را از انجام فعالیت‌های روزانه‌اش باز دارد. به طور کلی، علائم گردن درد به تدریج و بدون درمان خاصی از بین می‌رود اما در ادامه قصد داریم چند درمان خانگی برای گردن درد را بیان کنیم که زمان بروز گردن درد می‌توانید از آنها استفاده کنید.
درمان های خانگی برای رفع گردن درد عبارتند از:
- یخ درمانی و گرما درمانی
- ماساژ گردن
- تمرینات کششی
استفاده از کمپرس گرم و سرد
اولین و مهمترین راه حل برای درمان خانگی درد گردن استفاده از کمپرس گرم یا سرد است. از این روش می‌توان برای درمان سفتی گردن استفاده کرد. کمپرس گرم و سرد می‌تواند گرفتگی عضلات گردن را از بین ببرد و جریان خون را در گردن افزایش دهد.
اگر گردن درد شدید دارید، بهتر است درمان را با یخ شروع کنید. استفاده از کمپرس گرم ممکن است شرایط را بدتر کند. در این شرایط برای دو تا سه روز اول، یخ باید اعمال شود. پس از آن، گرما می تواند اعمال شود. برای اعمال گرما، می توانید از بسته‌های گرم، کمپرس گرم یا حتی دوش آب گرم استفاده کنید.
ماساژ گردن
ماساژ گردن می‌تواند باعث تسکین آنی درد شود. نکته مهم در ماساژ گردن، پیدا کردن ناحیه دردناک و اعمال فشار مناسب به آن است. اگر ماساژ در ناحیه نادرست و در جهت اشتباهی اعمال شود می‌تواند باعث دردناک‌تر شدن آن ناحیه شود
انجام تمرینات کششی
انجام حرکت یوگا و تمرینات کششی ملایم می‌تواند به کاهش فشار و سفتی گردن کمک کند و مانع عود کردن گردن درد در آینده شوند. توجه داشته باشید که این حرکات باید به صورت ملایم و نرم انجام شود. انجام حرکات ناگهانی یا کشش بیش از حد می تواند باعث درد یا آسیب بیشتر شود.
تمرینات برای تسکین درد و سفتی گردن اغلب ساده هستند و می توانند در خانه یا پشت میز کار انجام شوند. حرکات کششی که اغلب برای کمک به کاهش سفتی گردن استفاده م شوند عبارتند از:
- شانه‌های خود را به صورت دایره ای به عقب و سپس به جلو بچرخانید
- تیغه‌های شانه خود را به آرامی روی هم فشار دهید، این وضعیت را برای چند ثانیه نگه دارید و سپس تکرار کنید
- به آرامی سر خود را از یک طرف به سمت دیگر بچرخانید
چه زمانی درمان های خانگی گردن درد کافی نیستند؟
گردن درد بسیاری از افراد با انجام درمان های خانگی تسکین می‌یابد و نیازی ب درمان های بیشتر نیست. اما مواردی نیز وجود دارد که لازم است فرد به یه پزشک ارتوپدی یا متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مراجعه کند. حتی در موارد حادتر ممکن است فرد نیاز به جراحی گردن داشته باشد.
در موارد زیر لازم است درمان های خانگی را متوقف کنید و به یک پزشک متخصص مراجعه کنید:
- گردن درد غیرقابل کنترل
- گردن دردی که با وجود درمان های خانگی بدتر شود
- کاهش تحرک و انعطاف‌پذیری در ناحیه گردن
- گردن دردی که به دلیل آسیب دیدگی ستون فقرات ایجاد شده است
در موارد فوق درمان های خانگی گردن ممکن است چندان موثر نباشند و حتی موجب بدترشدن گردن درد نیز شوند. توصیه می‌شود در این موارد درمان خانگی را متوقف کنید و سریعا به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا با بررسی وضعیت شما و انجام تصویربرداری از گردن، بهترین درمان را برای شما تجویز کند.
فیزیوتراپی گردن چیست؟
اگر گردن درد دارید و یا در بازویتان احساس دردی می‌کنید که از گردن شما ناشی شده است، پزشک متخصص ممکن است شما را به یک فیزیوتراپیست ارجاع دهد تا به درمان بیماری شما کمک کند. گردن درد می‌تواند توانایی شما را در چرخاندن سر، نگاه کردن به بالا یا پایین و انجام فعالیت‌های عادی مانند خواب یا ورزش را محدود کند.
فیزیوتراپی یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای درمان گردن درد مزمن است همچنین فیزیوتراپی یک روش مناسب و بی‌خطر برای درمان بدون جراحی دیسک گردن محسوب می‌شود. بیشتر برنامه‌های فیزیوتراپی گردن شامل اعمال تکنیکهای مختلف جهت کاهش درد یا خشکی گردن است تا فرد توانایی کافی جهت شروع یک برنامه‌های ورزشی برای تقویت و کشش گردن داشته باشد. تمرینات فیزیوتراپی گردن و همچنین تعداد جلسات فیزیوتراپی گردن می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
هدف از فیزیوتراپی برای گردن درد چیست؟
فیزیوتراپی برای درمان درد گردن معمولا با اهداف زیر انجام می‌شود:
- کاهش درد و سفتی گردن
- بهبود دامنه حرکتی سر و گردن
- تقویت گردن و عضلات پشتیبان آن
- ارائه استراتژی‌هایی برای جلوگیری از عود کردن درد
حتی اگر نتوان درد گردن را به طور کامل از بین برد، فیزیوتراپی ممکن است نقش مهمی در بهبود وضعیت و عملکرد گردن برای حرکات روزانه داشته باشد.
چه زمانی فیزیوتراپی گردن پیشنهاد داده می‌شود؟
فیزیوتراپی برای گردن درد ممکن است در موارد زیر توصیه شود:
- گردن درد شدید و مزمن
- بهبود آسیب‌دیدگی گردن
- بهبودی پس از جراحی گردن
تاثیر فیزیوتراپی بر روی گردن درد شدید و مزمن
زمانی که فرد دچار گردن درد مزمن شود که به صورت مداوم در حال عود کردن باشد، شناسایی منبع یا مکانیسم دقیق درد ممکن است دشوار باشد. در این موارد، حتی اگر علت دقیق گردن درد نیز تشخیص داده نشود، افزایش قدرت عضلات گردن از طریق فیزیوتراپی ممکن است به آنها کمک کند تا از ستون فقرات گردنی بهتر حمایت کنند و در برابر درد مقاوم‌تر شوند.
کاربرد فیزیوتراپی برای بهبود آسیب‌دیدگی گردن
برخی آسیب‌ها مانند ضربات ناگهانی، می‌توانند به بافت‌های نرم و مفاصل گردن آسیب برسانند و منجر به گردن درد و یا سفتی گردن شوند که می‌تواند هفته‌ها یا بیشتر طول بکشد. یک برنامه فیزیوتراپی می‌تواند درد را کاهش دهد و به بازگشت گردن به عملکرد طبیعی کمک کند.
کاربرد فیزیوتراپی بعد از جراحی گردن
برخی از جراحی‌های انجام شده روی گردن می تواند منجر به درد و سفتی قابل توجهی در هفته‌ها و ماه‌های بعد از عمل شوند. به عنوان مثال، عمل جراحی دیسککتومی قدامی گردن با فیوژن (ACDF) شامل ادغام دو یا چند مهره در گردن است که می‌تواند نحوه حرکت برخی از عضلات گردن و قسمت بالایی کمر را تغییر دهد. در چنین مواردی، فیزیوتراپی بعد از عمل گردن ممکن است به رفع سفتی، افزایش عملکرد گردن و کاهش یا جلوگیری از اسپاسم دردناک در حین بازسازی عضلات کمک کند.
فیزیوتراپی برای گردن ممکن است علاوه بر موارد فوق در موارد دیگری نیز توصیه شود. فیزیوتراپی گردن ممکن است بخشی از یک برنامه درمانی بزرگتر برای سایر بیماری‌ها یا شرایط مزمن باشد.
چه زمانی نباید فیزیوتراپی گردنی را انجام داد؟
در برخی موارد، فیزیوتراپی گردن درد ممکن است به کاهش درد گردن کمکی نکند یا حتی می‌تواند مشکل را بدتر کند. اگر هر یک از موارد زیر درست باشد، معمولا برای گردن درد مزمن فیزیوتراپی توصیه نمی‌شود.
در صورت وجود موارد زیر، باید از فیزیوتراپی برای درمان درد گردن اجتناب کرد:
- بی‌ثباتی قابل توجه ستون فقرات
- مشکل جدی یا داشتن بیماری زمینه‌ای
بی‌ثباتی قابل توجه ستون فقرات
گاهی اوقات ستون فقرات گردنی به اندازه کافی برای ورزش پایدار نیست. به عنوان مثال، اگر استخوان مهره شکسته شود، یا اگر انحطاط ستون فقرات باعث فشرده شدن طناب نخاعی یا ریشه عصبی شود به هیج وجه فیزیوتراپی گردنی توصیه نمی‌شود. در چنین مواردی، ستون فقرات باید برای جلوگیری از آسیب بیشتر قبل از شروع مجدد فیزیوتراپی تثبیت شود.
مشکل جدی یا داشتن بیماری زمینه‌ای
اگر گردن درد ناشی از عفونت یا تومور باشد، ابتدا باید به علت اصلی رسیدگی شود. به عنوان مثال، اگر یک تومور سرطانی منجر به درد گردن شده است، انجام تمرینات باعث کاهش اندازه تومور نمی‌شود بلکه تومور می‌تواند رشد کرده و بدتر شود.
علاوه بر موارد فوق، دلایل دیگری برای توصیه نکردن به فیزیوتراپی ممکن است وجود داشته باشد، مانند زمانی‌که بدن بیمار درمان را به خوبی تحمل نمی‌کند.
روش های فیزیوتراپی گردن
به طور کلی دو روش فیزیوتراپی وجود دارد:
- روش فیزیوتراپی غیر فعال (Passive)
- روش فیزیوتراپی فعال (Active)
روش فیزیوتراپی غیر فعال
فیزیوتراپی غیرفعال شامل درمان‌هایی است که بدون تلاش بیمار اعمال می‌شوند. برای این منظور روش‌های درمانی متعددی مانند استفاده از کمپرس یخ، گرما درمانی، ماساژ درمانی، اولتراسوند، الکتروتراپی و سایر روش‌های مشابه موجود است. هدف فیزیوتراپی غیرفعال کمک به کاهش درد و تورم در گردن است.
روش فیزیوتراپی فعال
فیزیوتراپی فعال شامل حرکت دادن بدن خود بیمار از طریق تمرینات و حرکات کششی است. با بهبود قدرت و انعطاف‌پذیری در گردن، این ماهیچه‌ها ممکن است درد کمتری داشته باشند و بهتر بتوانند وضعیت خود را حفظ کنند. از طریق این روش فیزیوتراپی می‌توان تنش‌های وارده بر ستون فقرات گردنی را کاهش داد.
در فاز اول فیزیوتراپی گردن درد ممکن است شامل درمان‌های غیرفعال باشد، اما با گذشت زمان، درمان‌های فعال احتمالا به برنامه درمانی گنجانده می‌شوند.
فواید فیزیوتراپی برای درمان گردن درد
یک فیزیوتراپیست خوب می‌تواند درمان هایی را ارائه دهد که به تسکین درد گردن و بازیابی حرکت گردن کمک کند. فیزیوتراپی نه تنها باعث تسکین درد می‌شود، بلکه تکنیک‌هایی را به بیماران می‌آموزد تا از گردن درد و آسیب مجدد به گردن در آینده جلوگیری کند.
برخی از مهمترین مزایای فیزیوتراپی گردن شامل موارد زیر است:
- افزایش انعطاف‌پذیری و تقویت عضلات گردن
- آموزش تمرینات ورزشی مفید برای جلوگیری از مشکلات بیشتر
- بهبود کیفیت زندگی
افزایش انعطاف‌پذیری و تقویت عضلات گردن
تمرکز اصلی فیزیوتراپی برای گردن درد، افزایش انعطاف‌پذیری و تقویت تاندون‌ها، رباط‌ها و ماهیچه‌هایی است که از مهره‌های گردن پشتیبانی می‌کنند. هنگامی که برای اولین بار به فیزیوتراپیست مراجعه می‌کنید، در مورد مشکل فعلی گردن، سابقه پزشکی و شیوه زندگی فعلی شما سوالاتی پرسیده می‌شود. پس از آن درمانگر با توجه به شرایط شما بهترین روش درمانی را پیشنهاد خواهد داد.
آموزش تمرینات ورزشی مفید برای جلوگیری از مشکلات بیشتر
فیزیوتراپیست در جلسات درمانی که دارید، به شما وضعیت صحیح نشستن، ایستادن و حرکت را آموزش می‌دهد تا بتوانید از بروز مشکلات آینده پیشگیری کنید. درمانگر شما همچنین ممکن است نگاهی به ارگونومی محل کار و خانه شما بیندازد و بر اساس آن پیشنهاداتی به شما بدهد تا از آسیب مجدد جلوگیری کنید. همچنین ممکن است یک برنامه ورزشی برای شما طراحی شود که فراتر از تمرینات انعطاف‌پذیری و تقویتی است و می‌توانید آنها در خانه انجام دهید.
بهبود کیفیت زندگی
فیزیوتراپی گردن می‌تواند به شما کمک کند خیلی سریعتر به روال عادی زندگی خود بازگردید و به بهبود کلی کیفیت زندگی شما کمک شایانی می‌کند. درد گردن از جمله دردهایی است که می‌تواند شما را از انجام بسیاری از فعالیت‌های روزانه باز دارد. در صورت استفاده از فیزیوتراپی برای درمان گردن درد می‌توانید به سرعت بهبود یابید فعالیت‌های روزمره خود را شروع کنید.
درمان گردن درد ممکن است قدری دشوار باشد اما با این وجود، روش درمان فیزیوتراپی بدون نیاز به جراحی، باعث تسکین گردن درد می‌شود.
فیزیوتراپی گردن در منزل
فیزیوتراپی در منزل به افرادی که دچار آسیب نخاعی شده‌اند، سالمندان و بیمارانی که دچار مشکلات بی اختیاری ادرار هستند کمک می‌کند تا برنامه درمانی خود را در منزل و با بهره‌گیری از فیزیوتراپیست خانم یا آقا انجام دهند.
مقاله تکنیکهای فیزیوتراپی در منزل را مطالعه کنید تا با خدمات فیزیوتراپی در منزل که توسط کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی لاله در تهران انجام می‌شود، آشنا شوید.
دیدگاهتان را بنویسید